ویتامین B12 یک ماده مغذی است که به حفظ سلامت اعصاب و سلول های خونی کمک می کند و در ساخت DNA (ماده ژنتیکی در همه سلول ها) دخیل است.
ویتامین B12 بزرگترین و پیچیده ترین ساختار را در بین ویتامین ها دارد. این ویتامین به طور طبیعی در فرآورده های گوشتی یافت می شود و تنها تولید صنعتی آن از طریق سنتز تخمیر باکتریایی است. ویتامین B12 یا کوبالامین یک ویتامین حساس و مهم برای بدن بوده و برای تکثیر سلولی، خون سازی و عملکرد سیستم عصبی ضروری است.
باکتری های تولید کننده B12 در دستگاه گوارش انسان از دهان، لثه و گلو گرفته تا روده بزرگ زندگی می کنند.
این ویتامین در پیشگیری از نوعی کم خونی به نام کم خونی مگالوبلاستیک که باعث خستگی و ضعف می شود، موثر است.
ویتامین B12 در منابع حیوانی مانند جگر، شیر، پنیر و تخم مرغ وجود دارد و حاوی 4 درصد کبالت است.
بالاترین سطح ویتامین B12 در محصولات حیوانی یافت می شود و کسانی که از رژیم غذایی گیاهی پیروی می کنند، باید مکمل های ویتامین B12 را برای جلوگیری از کمبود این ویتامین مصرف کنند. خستگی مداوم و سرگیجه از علائم اصلی کمبود ویتامین B12 در گیاه خواران است.
برای جذب ویتامین B12 از مواد غذایی دو مرحله لازم است. اول، اسید هیدروکلریک موجود در معده این ویتامین را از پروتئینی که در مواد غذایی به آن وصل شده است، جدا می کند. سپس ویتامین B12 با پروتئین ساخته شده توسط معده به نام فاکتور داخلی ترکیب می شود و توسط بدن جذب می شود.
در افراد مبتلا به کم خونی بد خیم (پرنیشیوز Pernicious anemia) بدن قادر به تولید فاکتور داخلی نیست بنابراین آنها در جذب B12 از تمام غذاها و مکمل های غذایی مشکل دارند.
نحوه مصرف ویتامین B12:
افراد بالای 12 سال، روزانه 1 عدد قرص به صورت زیر زبانی مصرف نمایند. در صورت نیازمی توان مصرف را تا 2 عدد قرص در روزافزایش داد.
چه مدت از ویتامین B12 استفاده کنیم؟
دوره زمانی محدودی برای جهت مصرف این مکمل مشخص نشده است و مصرف آن در صورت داشتن علائم کمبود این ویتامین مصرف طولانی مدت آن بلامانع است.
علائم کمبود ویتامین B12:
از علائم کمبود این ویتامین می توان به ضعف عضلات، خستگی، سرگیجه، رنگ پریدگی پوست، صاف شدن سطح زبان و قرمزی آن، احساس افسردگی و اضطراب، تاری دید و دوبینی اشاره کرد که می توان توسط آزمایش خون از کمبود این ویتامین و سایر ویتامین های بدن اطمینان حاصل نمود.
مصرف ویتامین B12 در دوره بارداری و شیردهی:
در دوران بارداری وشیردهی با نظر پزشک مصرف شود.
موارد احتیاط:
مقدار توصیه شده را بدون مشورت با پزشک یا دکترداروساز افزایش ندهید.
این فرآورده مکمل تغذیه ای بوده وجهت تشخیص، پیشگیری ویا درمان نمی باشد.
در صورت بروز حساسیت به مواد تشکیل دهنده از مصرف این مکمل خودداری کنید.
عوارض ویتامین B12:
ویتامین B12 می تواند واکنش های بسیار نادر اما جدی آلرژیک را ایجاد کند. این حالت می تواند باعث ایجاد تورم صورت، زبان، گلو و مشکل بلع و تنفس شود. اگر این اتفاق پس از مصرف ویتامین B12 برای شما افتاد، مصرف فرآورده را قطع کرده و با پزشک مشورت کنید.
تداخل دارویی:
کلسترامین باعث کاهش جذب ویتامین B12 می شود.
سایمتیدین نیز با مهار ترشح اسید معده و پپسین، از جداشدن ویتامین B12 موجود در رژیم غذایی از کمپلکس پروتئینی متصل به آن جلوگیری کرده و جذب ویتامین B12 را کاهش می دهد، در نتیجه در افرادی که سایمتیدین را برای مدت طولانی مصرف می کنند، با فقر ویتامین B12 مواجه خواهند شد.
| ترکیبات | مقدار در هر قرص | درصد نیاز مصرف روزانه |
| ویتامین B12 | ۱۰۰۰mcg | 55 |
* نیاز مصرف روزانه از طرف شرکت سازنده مشخص نشده است.
** درصد مصرف روزانه از طرف شرکت سازنده مشخص نشده است.
g = گرم / mg = میلی گرم / µg یا mcg = میکروگرم / IU = واحد بین المللی